بررسی عملکرد سیستمهای بازیابی تصاویر پزشکی بر اساس تحلیل ساختاریافته مطالعات اخیر

زمینه و هدف: تصویر به عنوان شکلی از مدرک که می تواند حجم قابل توجهی از اطلاعات را منتقل کند به خصوص در حوزه پزشکی از اهمیت خاصی برخوردار است. ویژگی های متفاوت تصاویر و الگوریتم های مختلف جستجو در سیستم های بازیابی تصاویر پزشکی و نبود مرجعی جهت ارزیابی کیفیت بازیابی های انجام شده، همه انجام یک تحلیل ساختار یافته در حوزه سیستم های بازیابی تصاویر پزشکی را ضروری می نماید. هدف از این پژوهش تحلیل ساختار یافته سیستم های بازیابی تصاویر پزشکی در مقالات بین سال های 2011 – 2000 می باشد روش: عمده ترین پایگاه های علمی شاملscopus ، medline، web of knowledge (isi) و google scholar با استفاده از کلیدواژه های استاندارد و واژه های مربوط به زبان انگلیسی در فاصله زمانی 2000 تا 2011 مورد جستجو قرار گرفتند. تمامی مقالات یافت شده، با استفاده از فرم ارزیابی نقادانه استاندارد مورد بررسی و نمره گزاری قرار گرفته و مقالاتی که بیش از نصف نمره کیفیت را دریافت کرده اند، واجد شرایط ورود به مراحل بعد بودند. سپس، داده های مهم مربوط به مطالعات استخراج شده و دسته بندی گردیدند. یافته ها: تعداد 86 مقاله بررسی شده به سه گروه عمده تقسیم شدند. گروه اول به معرفی سیستم های جدید بازیابی تصاویر پزشکی پرداخته بودند (45%)، گروه دوم چارچوب جدیدی برای سیستم های اصلی بازیابی تصاویر پزشکی ارائه داده بودند (40%) و گروه آخر از مطالعات نیز ارزیابی سیستم های بازیابی تصاویر پزشکی را بر عهده داشتند (15%). طی سال های 2011 – 2000 با رشد تولیدات علمی این حوزه مواجه هستیم و در سال 2009 رشد چشمگیری داشته است. نتایج این مطالعه نشان داد که سیستم های بازیابی تصاویر پزشکی به سمت بازیابی مبتنی بر محتوا (66%) و رویکرد ترکیبی (هم مبتنی بر متن و هم مبتنی بر محتوا) (20%) سوق پیدا کرده اند.   نتیجه گیری: با توجه به مطالعات انجام گرفته می توان گفت که با به کارگیری سیستم های تصاویر پزشکی در کنار سیستم های پشتیبان تصمیم گیری و سایر سیستم های اطلاعاتی و ارتباطی بیمارستانی می توان به کادر بالینی مراکز درمانی و بهداشتی برای ارائه بهتر و مؤثرتر در خدمات و در امر تشخیص کمک کرد. از سوی دیگر این سیستم ها می توانند در حوزه آموزش و پژوهش نیز نقش مهمی ایفا نمایند. هرچه سیستم های تصاویر پزشکی به سمت تخصصی تر شدن در حوزه ای خاص برده شوند و با ویژگی های تصاویر جدید طراحی شده باشند به همان نسبت در اهداف خود موفق تر خواهند بود.